Abstrakt

Kwakryzm powstał w połowie XVII wieku jako odpowiedź na zamęt religijny. Współczesny kwakryzm liberalny może być odpowiedzią na podobny zamęt, z tym jednak że obecnie rozszerzony na religie i światopoglądy pozachrześcijańskie. Platformą służącą znalezieniu jedności ponad wszelkimi sprzecznościami jest milczenie, które stanowi istotę kwakierskiego kultu i które jest punktem wyjścia dla doświadczenia mistycznego. Kwakryzm liberalny może być modelem duchowości jednoczącej rozmaite formy światopoglądowe, gdyż od wielu dekad taki model w swoim własnym funkcjonowaniu realizuje, gromadząc osoby o różnych, często sprzecznych światopoglądach. Zgromadzenie w jednej grupie wyznaniowej osób o różnych światopoglądach uniemożliwia również żywienia poczucia wyższości wobec osób inaczej wierzących, co zdaje się zwyczajną praktyką w tradycyjnych religiach. Akceptacja we własnym gronie dowolnych światopoglądów umożliwia odrzucenie dawnego podziału na sacrum i profanum, sacrum, w którym toczy się życie religijne sensu stricte i świat profanum, który nie w pełni należy do obszaru boskiego oddziaływania. Postulat kwakryzmu, aby koncentrować się na doświadczeniu, raczej niż na doktrynie, mógłby zamienić obecny, wątły dialog międzyreligijny na wspólne poszukiwanie prawdy.