Abstrakt

Tekst ma charakter źródłoznawczy. Jego podstawą źródłową jest szlachecka publicystyka polityczna. Celem było sprawdzenie, jak postrzegano genezę, skutki oraz najbardziej charakterystyczne cechy Reformacji w okresie od pierwszego bezkrólewia do połowy XVII w., ze szczególnym uwzględnieniem apogeum działań kontrreformacyjnych za panowania Zygmunta III Wazy. Autorka podjęła próbę odpowiedzi na kilka podstawowych pytań: 1. Czy i w jakim zakresie sięgano do tradycji reformacji jako ruchu religijnego. 2. Jak głęboko sięgała pamięć historyczna i wiedza o luterańskich początkach Reformacji ludzi, którzy w większości związani byli z reformacją kalwińską. 3. Jakie cechy i skutki reformacji uznawano za najważniejsze dla losów protestantyzmu w Rzeczypospolitej. 4. Jak wykorzystywano odwołania do tradycji reformacji w dyskursie politycznym. 5. Czy przedmiotem zainteresowania publicystów szlacheckich była tylko reformacja polska, czy także dzieje reformacji i protestantyzmu w innych krajach europejskich.