Geneza nauki konfirmacyjnej jako formy kształcenia konfesyjnego w tradycji protestanckiej

Elżbieta Byrtek

doi:10.36124/rt.2023.05

Opublikowane: 2023-11-251

Tom 65 Nr 1 (2023)

Geneza nauki konfirmacyjnej jako formy kształcenia konfesyjnego w tradycji protestanckiej

Elżbieta Byrtek

https://orcid.org/0000-0003-2994-063X

https://doi.org/10.36124/rt.2023.05

Abstrakt

W Kościołach ewangelickich zajęcia konfirmacyjne są traktowane jako uzupełnienie edukacji religijnej prowadzonej w szkole. Szkolna edukacja religijna ma charakter dialogiczny i jest elementem edukacji ogólnej. Kościoły tradycji reformacyjnej prowadzą dodatkową formę edukacji konfesyjnej, jaką są zajęcia konfirmacyjne. W Polsce – ze względu na diasporalny charakter Kościoła luterańskiego i reformowanego – zajęcia konfirmacyjne są zintegrowane z nauką religii. Tym niemniej są one rozbudowane o dodatkowe aktywności. W niniejszym artykule przedstawiam genezę zajęć konfirmacyjnych jako aktu religijnego i pedagogicznego. Analizy historyczne mają istotne znaczenie dla współczesnego rozumienia edukacji religijnej. Potwierdzają, że jest możliwy balans między edukacją religijną w szkole a formacją konfesyjną.

Słowa kluczowe:

zajęcia konfirmacyjne, edukacja religijna, edukacja ogólna, protestantyzm

Inne teksty tego samego autora

Elżbieta Byrtek, Ogólnopolska Konferencja Naukowo-Metodyczna: „Pedagogika religii i kultury w perspektywie socjalizacji i egzystencjalnych potrzeb uczniów” (11 maja 2023) , Rocznik Teologiczny: Tom 65 Nr 4 (2023)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Byrtek, E. (2023). Geneza nauki konfirmacyjnej jako formy kształcenia konfesyjnego w tradycji protestanckiej. Rocznik Teologiczny, 65(1), 93–110. https://doi.org/10.36124/rt.2023.05

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Andrén, Carl-Gustaf. 1962. „Die Konfirmationsfrage in der Reformationszeit.” W Zur Geschichte und Ordnung der Konfrimation in den lutherischen Kirchen. Red. Kurt Froer, 36-57. München: Claudius.

Baumann, Otto. 1902. Neue Stimmen über die Konfirmationsfrage. Berlin: Berliner Stadtmission.

Byrtek, Elżbieta. 2015. „Confirmation Work in Poland.” W Youth, Religion and Confirmation Work in Europe. The Second Study. Red. Friedrich Schweitzer, Kati Niemelä, Thomas Schlag, Henrik Simojoki, 254-265. Gütersloh: Gütersloher Verlagshaus.

Caspari, Walter. 1890. Die evangelische Konfirmation. Bern: Deichert Verlag.

Domsgen, Michael. 2019. Religionspädagogik. Leipzig: Evangelische Verlagsanstalt.

Grümme, Bernhard, i Hartmut Lenhard, Manfred L. Pirner. 2012. Religionsunterricht neu denken. Innovative Ansätze und Perspektiven der Religionsdidaktik. Stuttgart: Kohlhammer.

Hareide, Bjarne. red. 1963. Report 1957-1963, Confirmation: A Study Document. Oslo: Lutheran World Federation. Commission of Education.

Hareide, Bjarne, 1970. Die Konfirmation in der Reformationszeit, Eine Untersuchung der lutherischen Konfirmation in Deutschland 1520-1585. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht. DOI: https://doi.org/10.13109/9783666571107

Hauschildt, Karl. 1959. „Die Geschichte und Diskussion der Konfirmationsfrage vom Pietismus bis zum 20. Jahrhundert.” W Confirmatio. Forschungen zur Geschichte und Praxis der Konfirmation. Red. Kurt Froer, 43-74. München: Evangelischer Presseverband für Bayern.

Koch, Karl. 1962. Studium Pietatis. Martin Bucer als Ethiker. Neukirchen: Neukirchener Verlag.

Komitet Krajowy ŚFL. 2017. Konfirmacja w dokumentach i opracowaniach Światowej Federacji Luterańskiej. Bielsko-Biała: Augustana.

Księgi Wyznaniowe Kościoła Luterańskiego. 1999. Bielsko-Biała: Augustana.

Luther, Martin. 1981. „Von der babylonischen Genfangenshcaft der Kirche.” W Luther Deutsch. Red. Kurt Aland, t. 2, 171-238. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.

Marek, Zbigniew, i Anna Walulik. red. 2020. Pedagogika religii. Kraków: Wydawnictwo Naukowe Akademii Ignatianum w Krakowie.

Maurer, Wilhelm. 1959. „Geschichte der Firmung und Konfirmation bis zum Ausgang der lutherischen Orthodoxie.” W Confirmatio., Forschungen zur Geschichte und Praxis der Konfirmation. Red. Kurt Froer, 9-38. München: Evangelischer Presseverband für Bayern.

Meyer-Blanck, Michael. 1992. Wort und Antwort, Geschichte und Gestaltung der Konfirmation am Beispiel der Ev.-Luth. Landeskirche Hannovers. Berlin-New York: De Gruyter. DOI: https://doi.org/10.1515/9783110846126

Meyer-Blanck, Michael. 2003. „Die Konfirmation.” W Handbuch der Liturgik. Liturgiewissesnschaft in Theologie und Praxis der Kirche. Red. Hans-Christoph Schmidt-Lauber, Michael Meyer-Blanck, Karl-Heinrich Bieritz, 481-509. Göttingen: Vandenhoeck & Ruprecht.

Milerski, Bogusław. 2011. Hermeneutyka pedagogiczna. Perspektywy pedagogiki religii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe ChAT.

Milerski, Bogusław, i Marcin Karwowski. 2021. „Educational rationality and religious education in Polish public schools.” Journal of Beliefs and Values. Studies in Religion & Education 44: 81-98. Dostęp 27.08.2023. doi: 10.1080/13617672.2021.2018214. DOI: https://doi.org/10.1080/13617672.2021.2018214

Milerski, Bogusław, i Tadeusz Zieliński. 2022. „Religion in a world-view neutral school. Challenges on the example of Poland.” British Journal of Religious Education 45: 288-300. Dostęp 27.08.2023. doi: 10.1080/01416200.2022.2049208. DOI: https://doi.org/10.1080/01416200.2022.2049208

Müller, Theodor Joseph. 1922. Geschichte der Böhmischen Brüder. Herrnhut: Verlag der Missionsbuchhandlung.

„Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków i sposobu organizowania nauki religii w publicznych przedszkolach i szkołach.” 2020. Dziennik Ustaw poz. 983.

Schweitzer, Friedrich, i Wolfgang Ilg, Henrik Simojoki. 2010. Confirmation Work in Europe. Empirical Results, Experiences and Challenges. A Comparative Study in Seven Countries. Gütersloh: Gütersloher Verlagshaus.

Schweitzer, Friedrich, i Kati Niemelä, Thomas Schlag, Henrik Simojoki, red. 2015. Youth, Religion and Confirmation Work in Europe. The Second Study. Gütersloh: Gütersloher Verlagshaus.

Spener, Filip J. 2014. Pia desideria. Bielsko-Biała: Augustana.

„Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.” 1991. Dziennik Ustaw Nr 95, poz. 425.

Z: Huldreich Zwinglis sämtliche Werke. 1905-1991. Tom 1-9. Berlin/Leipzig/Zürich: Schwetschke/Heinsius/Berichthaus/Theologischer Verlag.