Gregory of Nyssa and the Witch of Endor in the context of Machine Learning

Václav Ježek

doi:10.36124/rt.2025.20

Opublikowane: 2025-12-281

Tom 67 Nr 3 (2025)

Grzegorz z Nyssy i wróżka z Endor w kontekście uczenia maszynowego

Václav Ježek

https://orcid.org/0000-0001-9521-7963

https://doi.org/10.36124/rt.2025.20

Abstrakt

Niniejszy artykuł stanowi eksperymentalną analizę cech egzegezy Grzegorza z Nyssy z punktu widzenia współczesnej sztucznej inteligencji. W artykule podjęto próbę zaczerpnięcia kilku ogólnych idei z zakresu uczenia maszynowego i porównania ich z podejściem Grzegorza do tekstu, zastanawiając się nad jego ograniczeniami i wolnością. Dochodzimy do wniosku, że istnieją paralele między technikami maszynowymi a Grzegorzem, zwłaszcza w zakresie jego ograniczeń i predeterminacji. Grzegorz ma trudności z stworzeniem oryginalnej egzegezy, ponieważ ustanowił sobie strukturę aprioryczną, która w pewien sposób przypomina sposób działania uczenia maszynowego.

Słowa kluczowe:

uczenie maszynowe, egzegeza, Grzegorz z Nyssy, wróżka z Endor

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Ježek, V. (2025). Grzegorz z Nyssy i wróżka z Endor w kontekście uczenia maszynowego. Rocznik Teologiczny, 67(3), 451–472. https://doi.org/10.36124/rt.2025.20

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bartlett, Frederick Charles. 1932. Remembering, A study in experimental and social psychology. Cambridge: Cambridge University Press.

Bishop, Christopher M. 1995. Neural Networks for Pattern Recognition. Oxford: Clarendon press.

Connor, Steven. 2011. “Origen, Eustathius, and the Witch of Endor.” In Dumbstruck: A Cultural History of Ventriloquism. Oxford: online edition Oxford Academic. Accessed 2024.10.4. https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780198184331.003.0003.

“Data.” Nd. Oxford Reference. Accessed: 2024.09.30. https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803095701340.

Davies, Owen. 2023. “The Witch of Endor in history and folklore.” Folklore 134 (1): 1-22. Accessed 2024.06.25. https://doi.org/10.1080/0015587X.2022.2152252.

Hebb, Donald Olding. 1949. The Organization of behaviour a neuropsychological theory, a wiley book in clinical psychology. New York: John Wiley and sons.

Fradkov, Alexander L. 2020. “Early History of Machine Learning.” IFAC-papers Online 53 (2): 1385-1390. Accessed 2024.08.13. https://doi.org/10.1016/j.ifacol.2020.12.1888.

Futuyama, Douglas J. 2005. “Evolution.” Integrative and Comparative Biology 49 (6): 722-723. 2021. https://doi.org/10.1093/icb/icp095.

Gregory of Nyssa. 1863. “De Phythonissa.” In Patrologiae cursus Completus. Series Graeca Prior. Edited by Jacques Paul Migne. Vol. 45. Parisiis: Garnier.

Heisenberg, Werner. 1958. Physics and Philosophy. The Revolution in Modern Science. Amherst: Prometheus.

John Chrysostom. 1889. “Homily 34 on First Corinthians.” Translated Talbot W. Chambers. In Nicen and Post-Nicene Fathers. First Series. Vol. 12. Edited Philip Schaff. Bufallo, NY: Christian Literature Publishing Co. Revised and edited for New Advent by Kevin Knight. Accessed 2024.08.20. http://www.newadvent.org/fathers/220134.htm.

Kara, Ahmet, and Olteanu Dan, Nikolic Milos, Zang Haozhe. 2021. “Machine learning over static and dynamic relational data”. In DEBS ’21: The 15th ACM International Conference on Distributed and Event-based Systems, Virtual Event, Italy, 28 Juni 2021 – 2 Juli 2021. 160-163. New York, NY: ACM. Accessed 2024.08.20. https://doi.org/10.1145/3465480.3467843.

“Knowledge.” Nd. Oxford Reference. Accessed: 2024.09.30. https://www.oxfordreference.com/view/10.1093/oi/authority.20110803100040967.

Kounios, John, and Roderick W. Smith, Wei Yang, Peter Bachman, Mark D΄Esposito. 2001. “Cognitive Association Formation, in Human Memory Revealed, by Spatiotemporal Brain Imaging.” Neuron 29: 297-306. Accessed 2024.06.07. https://doi.org/10.1016/S0896-6273(01)00199-4.

Landgraf, Tim, and Raúl Rojas, Hai Nguyen, Fabian Kriegel, Katja Stettin. 2011. “Analysis of the Waggle Dance Motion of Honeybees for the Design of a Biomimetic Honeybee Robot.” PLoS ONE 6 (8): e21354. Accessed 2024.03.12. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0021354.

McCambley, Casimir. 1990. “Gregory of Nyssa: Letter Concerning the Sorceress to Bishop Theodoxios.” Greek Orthodox Theological Review 35 (2): 129-137.

Peirce, Charles Sanders. 1935. Collected Papers of Charles Sanders Peirce. Harvard: Harvard University Press. . Accessed 2024.02.10. https://colorysemiotica.wordpress.com/wp-content/uploads/2014/08/peirce-collectedpapers.pdf.

Penrose, Charles William. 1898. “The Witch of Endor.” Improvement Era 1 (7): 495-500.

Taylor, Howard M., and Samuel Karlin. 1988. An introduction to stochastic modelling. Third edition. London: Academic press.

Wagner, Sara. 2025. “Literary and Rhetorical Analysis of Gregory of Nyssa’s Letter to Theodosius concerning the Belly-Myther.” academia.edu. Accessed 2025.09.12. https://www.academia.edu/42269631/Literary_and_Rhetorical_Analysis_of_Gregory_of_Nyssas_Letter_to_Theodosius_concerning_the_Belly_Myther.