Teologiczne założenia programu ogrodu mariawitów w Felicjanowie

Sławomir Markowski

doi:10.36124/rt.2024.06

Opublikowane: 2024-09-051

Tom 66 Nr 01 (2024)

Teologiczne założenia programu ogrodu mariawitów w Felicjanowie

Sławomir Markowski

https://orcid.org/0000-0003-2949-0181

https://doi.org/10.36124/rt.2024.06

Abstrakt

Ogród klasztorny mariawitów w Felicjanowie jest wpisany w dzieje mariawityzmu, stanowiąc niezaprzeczalne świadectwo jego dziedzictwa religijnego i społecznego. Posiada on szczególny zamysł projektowy i sposób urządzenia. W swojej zasadniczej formie ma wskazywać na podkreślane w doktrynie Kościoła Katolickiego Mariawitów mistyczne uobecnienie Boga w dziele stworzenia i zmierzanie ludzkości ku królestwu Bożemu. Ogród felicjanowski cechuje wyjątkowość nie mająca swojego odpowiednika w danej skali, budującą obok wartości estetycznej, jedyną w sobie wartość emocjonalną. Tworzy to problem badawczy, który został przedstawiony jako obraz zespołu cech ogrodu o szczególnej wyrazistości teologicznej, związanych z kultywowaniem doktryny denominacji felicjanowskiej. Pozostają one nieocenionymi motywami poznania form przyrody przez duchowe obcowanie z dziełem Bożym.

Słowa kluczowe:

Mariawici, ogród felicjanowski, elementy kompozycji ogrodowej, symbolika ogrodu, teologia felicjanowska

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Markowski, S. (2024). Teologiczne założenia programu ogrodu mariawitów w Felicjanowie. Rocznik Teologiczny, 66(01), 155–173. https://doi.org/10.36124/rt.2024.06

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Askanas, Kazimierz. 1991. Sztuka płocka. Płock: Towarzystwo Naukowe Płockie.

Biblia Tysiąclecia. 1990. Poznań/Warszawa: Pallottinum.

Brewiarzyk Mariawicki dla czcicieli Przenajświętszego Sakramentu: zawiera modlitwy codzienne, mszalik, adoracje, nabożeństwa, pieśni kościelne i Objawienia Mateczki.1967. Wydanie piąte poprawione. Felicjanów: Wydawnictwo Kościoła Katolickiego Mariawitów.

Dziecko Mateczki. 1934. 6.

Dwojnych, Andrzej, i Rafał Łętocha. 2021. W stronę Królestwa Bożego na ziemi. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Czapliński, Konrad. 2009. Klasztory i opactwa w Polsce. Katowice: Videograf II.

Fedorowicz, Andrzej. 2019. Buntowniczki. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.

„Felicjanów w dniu uroczystym Imienin Najczcigodniejszej S. Arcykapłanki M. Izabeli.” 1938. Królestwo Boże na Ziemi 15: 116.

Forstner, Dorothea. 2001. Świat symboliki chrześcijańskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Frey, Ludwik. 2016. „Symbolika klasztornego wirydarza.” W Krajobraz semantyczny wsi i miast. Red. Józef Marecki, Lucyna Rotter, 195–213. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. DOI: http://dx.doi.org/10.15633/9788374385183.12

Gretkowski, Andrzej. 2016. „Z historii budowy świątyni mariawitów w Płocku.” Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego 8:122-134.

Grabowski, Zbigniew. 2018. „Dawne siedziby ziemiańskie w okolicach Płocka. Część trzecia: Felicjanów, gm. Bodzanów.” Nasze korzenie 15: 15-23.

Hani, Jean. 1998. Symbolika świątyni chrześcijańskiej. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Hobhouse, Penelope. 2007. Historia ogrodów. Tłum. Bożena Mierzejewska et al. Warszawa: Wydawnictwo Arkady.

Iwanowski, Eustachy. 1860. „O ogrodach w Polsce.” W Kilka rysów i pamiątek Eustachego Helleniusza, 311-336. Poznań: Księgarnia Jana Konstantego Żupańskiego.

Jan od Krzyża. 2013. Droga na Górę Karmel. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych.

Jaroszewski, Tadeusz. 1999. Po pałacach i dworach Mazowsza. Cz. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.

Kalendarz Maryawicki . 1913. Felicjanów/Łódź: Drukarnia Katolickiego Biskupa Mariawitów O.J.M.M. Kowalskiego.

„Karta Florencka.” 1966. Ochrona Zabytków 3(74): 59.

Kowalski, Jan Maria Michał. 1927. List pasterski „O Królestwie Bożem na Ziemi”. Płock: Odbite w drukarni Biskupa Mariawitów przy Klasztorze Sióstr Mariawitek.

Kowalski, Jan Maria Michał. 1929. „Nowy Hexahemeron.” Królestwo Boże na ziemi 41: 321.

Kowalski, Jan Maria Michał. Nd. „Beatrycze. Poemat o naszej Najdroższej Mateczce Beatrycze.” Cz. I: „Święta Boża w dziele stworzenia.” Maszynopis w Archiwum Felicjanowskim. Także drukiem w: Królestwo Boże na ziemi od nr 2/1934 do nr 4/1935.

Krasicki, Ignacy. 1803. Dzieła Ignacego Krasickiego. T. VI. Edycja nowa i zupełna, przez Franciszka Dmochowskiego. Warszawa: w Drukarni Xięzy Piiarow.

Kutzner, Marian. 1989. „Architektura średniowiecznych klasztorów i kościołów franciszkańskich w Polsce.” Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo 13 (186): 3-46.

Lipińska, Bogna. 2007. „Analizy krajobrazowe – kwestia przydatności w praktyce zarządzania przestrzenią.” Czasopismo Techniczne. Architektura 104 (5-A): 221-223.

Markowski, Sławomir. 2019. „Koncepcja rewaloryzacji zabytkowego założenia klasztorno-parkowego w Felicjanowie.” Dokumentacja konserwatorska. Płock.

Markowski, Sławomir. 2020. „«Eden» – mistyczny ogród mariawicki w Felicjanowie.” Mazowsze. Studia Regionalne (34): 115-129.

Milecka, Małgorzata. 2013. „Ogrody cystersów – mit a rzeczywistość.” Architectus 3 (35): 47-61.

Nowowiejski, Julian Antoni. 2013. Płock – monografia historyczna. Reprint. Płock: Płockie Wydawnictwo Diecezjalne.

Pismo Święte Starego Testamentu czyli zakon Mojżeszowy i prorocy teraz na nowo na język Polski z Łacińskiej Wulgaty, z uwzględnieniem tekstu hebrajskiego i greckiego, podług starożytnego przekładu Biblii Polskiej, zwanej „Leopolitą”. Przełożony i objaśnieniami opatrzony przez Arcybiskupa Maryawitów O. Jana Maryę Michała Kowalskiego i przy współpracy Ojców Maryawitów i Sióstr Maryawitek wydany. 1923. Płock: Przy Świątyni Miłosierdzia i Miłości.

Pismo Święte Nowego Testamentu czyli święta Pana Naszego Jezusa Chrystusa Ewangelia. Z łacińskiej Wulgaty z uwzględnieniem greckiego tekstu przez Arcybiskupa Maryawitów O. J.M. Michała Kowalskiego przełożona i komentarzami z dzieł Ojców Kościoła opatrzona, z dodatkiem skorowidza katechizmowego. 1928. Płock: W drukarni Biskupa Maryawitów.

Próchniewski, Maria Jakub. 1943. „Żywot Przeczystej Pani i objawione Jej Dzieło Miłosierdzia.” Maszynopis w Archiwum felicjanowskim. Felicjanów.

Przedpełski, Borys. 2021. „Geneza mariawityzmu i nieoficjalne relacje mariawicko-rzymskokatolickie w latach 1906-1939.” Rocznik Teologiczny 63 (2): 613-686.

Rybak, Stanisław.1992. Mariawityzm. Studium historyczne. Warszawa: Wydawnictwo „Lege”.

Rybak, Stanisław. 2011. Mariawityzm. Dzieje i współczesność. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB.

Rządzik, Łukasz. 2013. „Mariawityzm jako alternatywa dla kościoła katolickiego.” „The Polish Journal of the arts and Culture”. Nr 5 (2): 49–59.

„Sadzić drzewa owocowe i opałowe jest naszym obowiązkiem.” 1938. Królestwo Boże na ziemi 15: 117.

Szymański Wiktor, 1925. Przewodnik po Puszczy Białowieskiej. Wilno: Księgarnia Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego w Wilnie.

Tempczyk, Katarzyna. 2011. „Nowe przymierze uczynił Pan z nami…”. Teologia Kościoła Katolickiego Mariawitów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.

Urbański, Stanisław. 2013. „Nieskończoność Boga w mistycznym zjednoczeniu.” Studia Theologica Varsoviensia 51(2): 17-34.

Wojciechowska, Kalina. 2017. „Postać podobna Synowi Człowieczemu z kobiecym biustem przepasanym złotym pasem (por. Ap 1,13) – teologiczne konsekwencje zróżnicowania terminów sth/qoj oraz mastoi, w przekładzie Apokalipsy arcybiskupa Jana Marii Michała Kowalskiego używanym w kościołach mariawitów w Polsce.” Colloquia Theologica Ottoniana” 2: 227-245.

Wojciechowski, Rafael. 1972. „Mariawityzm – rys historyczny i odrębność nauki.” Z dziejów Królestwa: 78.

Wojciechowski, Rafael. 2003. Pisma wybrane. Dzieło Bożego Ratunku. Mariawicki znak czasu. Felicjanów: Wydawnictwo Kościoła Katolickiego Mariawitów.

„Wyjątki z Objawień w roku 1899 i 1900.” 1927. W Dzieło Wielkiego Miłosierdzia. Wyd. II, 34-53. Płock: Przy Świątyni Miłosierdzia i Miłości.

Żórawski, Andrzej. 2011. „Ikona Trójcy Świętej Andrieja Rublowa tablicą informacji ukazującą klucz proporcji budowy świata.” Dostęp 10.11.2020. https://www.azorawski.com/klucz_proporcji.html.

Archiwalia

Archiwum felicjanowskie Kościoła Katolickiego Mariawitów w Felicjanowie, Zbiór XI listów abp J.M. Michała Kowalskiego.

Archiwum felicjanowskie Kościoła Katolickiego Mariawitów w Felicjanowie, Zbiór V, Listy Mateczki do sióstr.

Plan Felicjanowa z 1910 r. Wydział VI Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Płock.