Teologiczne założenia programu ogrodu mariawitów w Felicjanowie

Sławomir Markowski

doi:10.36124/rt.2024.06

Published: 2024-09-051

Vol. 66 No. 01 (2024)

Theological assumptions of the programme of the Mariavite garden in Felicjanow

Sławomir Markowski

https://orcid.org/0000-0003-2949-0181

https://doi.org/10.36124/rt.2024.06

Abstract

The Mariavite monastery garden i Felicjanów is included in the history of Mariavitism, constituting an undeniable testimony to its religious and social heritage. It Has a specific design idea and arrangement metod. In its bsic form, it is intended to point to the mysticalpresence of God in the work of creation, emphasized in the doctrine of the Mariavite Catholic Church, and humanisty`s movement towards the kingdom of God. The Felicjan Garden is characterized by uniqueness that has no equivalent on a given scale, creating, apart from aesthetic value, a unique emotional value. This creates a research problem that was presented as an image of a set of garden features with particular theological clarity, related to the cultivation of the doctrine of the Felicjan denomination. They remain invaluable motives for learning about the forms of nature through spirituals contact with God`s work.

Keywords:

Mariavites, Felicjanow garden, elements of garden composition, garden symbolism, theology of Felicjanow

Download files

PDF (polish)

Citation rules

Markowski, S. (2024). Theological assumptions of the programme of the Mariavite garden in Felicjanow. Theological Yearbook, 66(01), 155–173. https://doi.org/10.36124/rt.2024.06

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Askanas, Kazimierz. 1991. Sztuka płocka. Płock: Towarzystwo Naukowe Płockie.

Biblia Tysiąclecia. 1990. Poznań/Warszawa: Pallottinum.

Brewiarzyk Mariawicki dla czcicieli Przenajświętszego Sakramentu: zawiera modlitwy codzienne, mszalik, adoracje, nabożeństwa, pieśni kościelne i Objawienia Mateczki.1967. Wydanie piąte poprawione. Felicjanów: Wydawnictwo Kościoła Katolickiego Mariawitów.

Dziecko Mateczki. 1934. 6.

Dwojnych, Andrzej, i Rafał Łętocha. 2021. W stronę Królestwa Bożego na ziemi. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego.

Czapliński, Konrad. 2009. Klasztory i opactwa w Polsce. Katowice: Videograf II.

Fedorowicz, Andrzej. 2019. Buntowniczki. Warszawa: Wydawnictwo Prószyński i S-ka.

„Felicjanów w dniu uroczystym Imienin Najczcigodniejszej S. Arcykapłanki M. Izabeli.” 1938. Królestwo Boże na Ziemi 15: 116.

Forstner, Dorothea. 2001. Świat symboliki chrześcijańskiej. Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX.

Frey, Ludwik. 2016. „Symbolika klasztornego wirydarza.” W Krajobraz semantyczny wsi i miast. Red. Józef Marecki, Lucyna Rotter, 195–213. Kraków: Uniwersytet Papieski Jana Pawła II. DOI: http://dx.doi.org/10.15633/9788374385183.12

Gretkowski, Andrzej. 2016. „Z historii budowy świątyni mariawitów w Płocku.” Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego 8:122-134.

Grabowski, Zbigniew. 2018. „Dawne siedziby ziemiańskie w okolicach Płocka. Część trzecia: Felicjanów, gm. Bodzanów.” Nasze korzenie 15: 15-23.

Hani, Jean. 1998. Symbolika świątyni chrześcijańskiej. Kraków: Wydawnictwo Znak.

Hobhouse, Penelope. 2007. Historia ogrodów. Tłum. Bożena Mierzejewska et al. Warszawa: Wydawnictwo Arkady.

Iwanowski, Eustachy. 1860. „O ogrodach w Polsce.” W Kilka rysów i pamiątek Eustachego Helleniusza, 311-336. Poznań: Księgarnia Jana Konstantego Żupańskiego.

Jan od Krzyża. 2013. Droga na Górę Karmel. Kraków: Wydawnictwo Karmelitów Bosych.

Jaroszewski, Tadeusz. 1999. Po pałacach i dworach Mazowsza. Cz. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowo-Techniczne.

Kalendarz Maryawicki . 1913. Felicjanów/Łódź: Drukarnia Katolickiego Biskupa Mariawitów O.J.M.M. Kowalskiego.

„Karta Florencka.” 1966. Ochrona Zabytków 3(74): 59.

Kowalski, Jan Maria Michał. 1927. List pasterski „O Królestwie Bożem na Ziemi”. Płock: Odbite w drukarni Biskupa Mariawitów przy Klasztorze Sióstr Mariawitek.

Kowalski, Jan Maria Michał. 1929. „Nowy Hexahemeron.” Królestwo Boże na ziemi 41: 321.

Kowalski, Jan Maria Michał. Nd. „Beatrycze. Poemat o naszej Najdroższej Mateczce Beatrycze.” Cz. I: „Święta Boża w dziele stworzenia.” Maszynopis w Archiwum Felicjanowskim. Także drukiem w: Królestwo Boże na ziemi od nr 2/1934 do nr 4/1935.

Krasicki, Ignacy. 1803. Dzieła Ignacego Krasickiego. T. VI. Edycja nowa i zupełna, przez Franciszka Dmochowskiego. Warszawa: w Drukarni Xięzy Piiarow.

Kutzner, Marian. 1989. „Architektura średniowiecznych klasztorów i kościołów franciszkańskich w Polsce.” Acta Universitatis Nicolai Copernici. Zabytkoznawstwo i Konserwatorstwo 13 (186): 3-46.

Lipińska, Bogna. 2007. „Analizy krajobrazowe – kwestia przydatności w praktyce zarządzania przestrzenią.” Czasopismo Techniczne. Architektura 104 (5-A): 221-223.

Markowski, Sławomir. 2019. „Koncepcja rewaloryzacji zabytkowego założenia klasztorno-parkowego w Felicjanowie.” Dokumentacja konserwatorska. Płock.

Markowski, Sławomir. 2020. „«Eden» – mistyczny ogród mariawicki w Felicjanowie.” Mazowsze. Studia Regionalne (34): 115-129.

Milecka, Małgorzata. 2013. „Ogrody cystersów – mit a rzeczywistość.” Architectus 3 (35): 47-61.

Nowowiejski, Julian Antoni. 2013. Płock – monografia historyczna. Reprint. Płock: Płockie Wydawnictwo Diecezjalne.

Pismo Święte Starego Testamentu czyli zakon Mojżeszowy i prorocy teraz na nowo na język Polski z Łacińskiej Wulgaty, z uwzględnieniem tekstu hebrajskiego i greckiego, podług starożytnego przekładu Biblii Polskiej, zwanej „Leopolitą”. Przełożony i objaśnieniami opatrzony przez Arcybiskupa Maryawitów O. Jana Maryę Michała Kowalskiego i przy współpracy Ojców Maryawitów i Sióstr Maryawitek wydany. 1923. Płock: Przy Świątyni Miłosierdzia i Miłości.

Pismo Święte Nowego Testamentu czyli święta Pana Naszego Jezusa Chrystusa Ewangelia. Z łacińskiej Wulgaty z uwzględnieniem greckiego tekstu przez Arcybiskupa Maryawitów O. J.M. Michała Kowalskiego przełożona i komentarzami z dzieł Ojców Kościoła opatrzona, z dodatkiem skorowidza katechizmowego. 1928. Płock: W drukarni Biskupa Maryawitów.

Próchniewski, Maria Jakub. 1943. „Żywot Przeczystej Pani i objawione Jej Dzieło Miłosierdzia.” Maszynopis w Archiwum felicjanowskim. Felicjanów.

Przedpełski, Borys. 2021. „Geneza mariawityzmu i nieoficjalne relacje mariawicko-rzymskokatolickie w latach 1906-1939.” Rocznik Teologiczny 63 (2): 613-686.

Rybak, Stanisław.1992. Mariawityzm. Studium historyczne. Warszawa: Wydawnictwo „Lege”.

Rybak, Stanisław. 2011. Mariawityzm. Dzieje i współczesność. Warszawa: Agencja Wydawnicza CB.

Rządzik, Łukasz. 2013. „Mariawityzm jako alternatywa dla kościoła katolickiego.” „The Polish Journal of the arts and Culture”. Nr 5 (2): 49–59.

„Sadzić drzewa owocowe i opałowe jest naszym obowiązkiem.” 1938. Królestwo Boże na ziemi 15: 117.

Szymański Wiktor, 1925. Przewodnik po Puszczy Białowieskiej. Wilno: Księgarnia Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego w Wilnie.

Tempczyk, Katarzyna. 2011. „Nowe przymierze uczynił Pan z nami…”. Teologia Kościoła Katolickiego Mariawitów. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.

Urbański, Stanisław. 2013. „Nieskończoność Boga w mistycznym zjednoczeniu.” Studia Theologica Varsoviensia 51(2): 17-34.

Wojciechowska, Kalina. 2017. „Postać podobna Synowi Człowieczemu z kobiecym biustem przepasanym złotym pasem (por. Ap 1,13) – teologiczne konsekwencje zróżnicowania terminów sth/qoj oraz mastoi, w przekładzie Apokalipsy arcybiskupa Jana Marii Michała Kowalskiego używanym w kościołach mariawitów w Polsce.” Colloquia Theologica Ottoniana” 2: 227-245.

Wojciechowski, Rafael. 1972. „Mariawityzm – rys historyczny i odrębność nauki.” Z dziejów Królestwa: 78.

Wojciechowski, Rafael. 2003. Pisma wybrane. Dzieło Bożego Ratunku. Mariawicki znak czasu. Felicjanów: Wydawnictwo Kościoła Katolickiego Mariawitów.

„Wyjątki z Objawień w roku 1899 i 1900.” 1927. W Dzieło Wielkiego Miłosierdzia. Wyd. II, 34-53. Płock: Przy Świątyni Miłosierdzia i Miłości.

Żórawski, Andrzej. 2011. „Ikona Trójcy Świętej Andrieja Rublowa tablicą informacji ukazującą klucz proporcji budowy świata.” Dostęp 10.11.2020. https://www.azorawski.com/klucz_proporcji.html.

Archiwalia

Archiwum felicjanowskie Kościoła Katolickiego Mariawitów w Felicjanowie, Zbiór XI listów abp J.M. Michała Kowalskiego.

Archiwum felicjanowskie Kościoła Katolickiego Mariawitów w Felicjanowie, Zbiór V, Listy Mateczki do sióstr.

Plan Felicjanowa z 1910 r. Wydział VI Ksiąg Wieczystych Sądu Rejonowego w Płock.