Abstrakt

Święci są stale obecni we wszystkich nabożeństwach Kościoła prawosławnego. W najważniejszym z nich – św. Liturgii – są również wspominani wielokrotnie, w różnym kontekście i z różną intencją. Wspominanie świętych podczas św. Liturgii posiada bowiem charakter wieloaspektowy. Wspominając świętych, oddajemy im tym samym cześć, czynimy to na ich pamiątkę, modlimy się za nich, ale również prosimy ich o modlitewne wstawiennictwo przed Bogiem oraz dziękujemy za nich Bogu. Całokształt uczuć jakie Kościół prawosławny kieruje ku Kościołowi niebiańskiemu, w której poczesne miejsce zajmują właśnie święci, sprawia, że w byli, są i pozostaną oni zawsze bliscy duchowości prawosławnej, że bez nich nie sposób już sobie wyobrazić prawosławnego nabożeństwa, a w szczególności Liturgii. Najważniejszymi momentami, w których podczas św. Liturgii wspominani są święci to: kończąca anaforę modlitwa wstawiennicza (intercesja) oraz obrzęd wyjmowania cząstek dokonujący się podczas proskomidii. Innymi istotnymi miejscami obecności świętych w tym nabożeństwie są m.in.: litanie, antyfony, Małe Wejście, tropariony, kondakiony, lekcje apostolskie, czytania ewangeliczne, rozesłania.