Próba rozłamu w Zjednoczonym Kościele Ewangelicznym w 1956 roku

Leszek Jańczuk

doi:10.36124/rt.2022.15

Opublikowane: 2023-05-291

Tom 64 Nr 2 (2022)

Próba rozłamu w Zjednoczonym Kościele Ewangelicznym w 1956 roku

Leszek Jańczuk

https://orcid.org/0000-0001-7737-5335

https://doi.org/10.36124/rt.2022.15

Abstrakt

W roku 1956, zaledwie w trzy lata po poszerzeniu Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego, część zborów postanowiła wystąpić z tego Kościoła i reaktywować Kościół Chrześcijan Wiary Ewangelicznej. Przedsięwzięcie nie powiodło się ze względu na brak jednomyślności wśród działaczy oraz represje ze strony komunistycznej władzy. Po roku 1961 zbory zaczęły stopniowo wracać do ZKE. Jedynie nieliczni działacze nie wrócili do ZKE i utworzyli Kościół Chrystusowy.

Słowa kluczowe:

zielonoświątkowcy, 1956, Zjednoczony Kościół Ewangeliczny, Józef Czerski, Teodor Maksymowicz

Inne teksty tego samego autora

Leszek Jańczuk, Historia wydań gockiej Biblii , Rocznik Teologiczny: Tom 57 Nr 2 (2015)
Leszek Jańczuk, Novum Instrumentum omne , Rocznik Teologiczny: Tom 56 Nr 1 (2014)
Leszek Jańczuk, Przyczyny rozwoju pentekostalizmu w Ameryce Łacińskiej , Rocznik Teologiczny: Tom 58 Nr 1 (2016)
Leszek Jańczuk, Aresztowanie ewangelikalnych duchownych w województwie białostockim we wrześniu 1950 roku , Rocznik Teologiczny: Tom 59 Nr 1 (2017)

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Jańczuk, L. (2023). Próba rozłamu w Zjednoczonym Kościele Ewangelicznym w 1956 roku. Rocznik Teologiczny, 64(2), 419. https://doi.org/10.36124/rt.2022.15

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

AAN UdSW, 38/378, s. 13-14. Protokół Konferencji KChWE we Wrocławiu dnia 24 czerwca 1956.

AAN, UdSW, 38/378, s. 12. S. Asman, Notatka służbowa, Warszawa, 28 czerwca 1956.

IPN BU 00170/33/1, k. 0096. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 29 maja 1953.

IPN BU 00170/33/1, k. 0114. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 13 czerwca 1953.

IPN BU 00170/33/1, k. 0119. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 8 czerwca 1953.

IPN BU 00170/33/2, k. 0200. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 12 czerwca 1956.

IPN BU 00170/33/2, k. 0205. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 4 lipca 1956.

IPN BU 00170/33/2, k. 203-208. "Jodła", Doniesienie agenturalne, 17 lipca 1956.

IPN BU 00170/33/2, k. 0210. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, 1956 r. [brak dokładnej daty].

IPN BU 00170/33/2, k. 0224. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 12 września 1956.

IPN BU 00170/33/2, k. 0239-0240. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, 25 października 1956.

IPN BU 00277/665/2, k. 0242. Notatka służbowa ze spotkania z TW "Doktorem", Warszawa, 17 sierpnia 1973.

IPN BU 01283/1517, k. 0119-0120. Notatka służbowa, Warszawa, 8 kwietnia 1959.

IPN BU 01283/1529, k. 88. Notatka służbowa, Warszawa, 28 września 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 93. Notatka służbowa, Warszawa, 18 października 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 100. Pismo Zastępcy Naczelnika Wydziału III KWMO w Bydgoszczy do Naczelnika Wydziału V Departamentu III MSW w Warszawie, Bydgoszcz, 13 czerwca 1958.

IPN BU 01283/1529, k. 105. Pismo Zastępcy Naczelnika Wydziału III KWMO w Koszalinie do Naczelnika Wydziału V Departamentu III MSW w Warszawie, Koszalin, 25 czerwca 1958.

IPN BU 01283/1529, k. 198. S. Asman, Notatka służbowa, Warszawa, 28 czerwca 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 200. "Jodła", Doniesienie, Warszawa, 6 lipca 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 205. "Jodła", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 17 lipca 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 209. "Max", Doniesienie agenturalne, 9 sierpnia 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 212. "Jodła", Doniesienie agenturalne, 2 października 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 213. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, 25 października 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 221. Informacja od k.p. "Bąka" z dnia 14 października 1957.

IPN BU 01283/1529, k. 229-232. Notatka służbowa, Gdańsk, 5 kwietnia 1958.

IPN BU 01283/1529, k. 242-244. Przyczyny powstania Kościoła Chrystusowego w Polsce, 2 kwietnia 1958.

IPN BU 01283/1529, k. 310. "Bąk Jan", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 23 maja 1956.

IPN BU 01283/1529, k. 331. Pismo Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu do UdSW z 25 sierpnia 1956.

IPN BU 01283/1529. Pismo zastępcy naczelnika Wydz. IV Dep. IV KdsBP z 12 lipca 1956 roku do naczelnika Wydz. VI WUBP w Opolu.

IPN BU 01283/1530, k. 236. "Sosna", Doniesienie agenturalne, Warszawa, 20 czerwca 1953.

IPN BU 01283/1530, k. 504-505. Meldunek operacyjny, Warszawa, 29 czerwca 1961.

IPN BU 01283/1615, k. 0035-0036. Pismo KMO m. st. Warszawy do naczelnika Wydziału III SB WKMO w Gdańsku, Warszawa, 19 lutego 1959.

IPN BU 01283/1615, k. 0038. Wyciąg z doniesienia inf. "Andrzeja", Warszawa, 4 lutego 1959.

IPN BU 01283/1615, k. 0041. Pismo KMO m. st. Warszawy do naczelnika Wydziału V Departamentu III MSW, Warszawa, 16 lutego 1959.

IPN BU 01283/1615, k. 0043. Notatka służbowa, Warszawa, 6 marca 1959.

IPN BU 01283/1615, k. 0065-0066. Akt oskarżenia przeciwko Józefowi Naumiukowi, Warszawa, 29 kwietnia 1959.

IPN BU 01283/1615, k. 0066. Akt oskarżenia przeciwko Józefowi Naumiukowi, Warszawa, 29 kwietnia 1959.

IPN BU 01283/1615, k. 0099. Notatka, Warszawa, 10 maja 1960.

IPN Rz 261/65, k. 0010. Pismo wicedyrektora UdSW do Prezydium WRN WdSW w Rzeszowie, Warszawa, 5 listopada 1956.

IPN Rz 261/65, k. 0011. Pismo Zarządu KChWE z 25 czerwca 1956 r. do Dyrektora Urzędu do Spraw Wyznań.

IPN Rz 261/65, k. 0012. Deklaracja Kościoła Chrześcijan Wiary Ewangelicznej w PRL.

IPN Rz 261/65, k. 0013. Pismo Zarządu KChWE z 25 czerwca 1956 r. do zborów i stacji misyjnych w Polsce.

IPN Rz 261/65, k. 0014. Pismo UdSW z 6 sierpnia 1956 r. do Franciszka Januszewicza.

IPN Rz 261/65, k. 0015. Pismo UdSW z 28 grudnia 1956 r. do Józefa Czerskiego.

IPN Rz 261/65, k. 0016. Pismo Józefa Czerskiego do wicedyrektora UdSW z 29 listopada 1956.

IPN Rz 261/65, k. 0019-0022. Jan Lech, Rozłamowa akcja części zielonoświątkowców, Warszawa, 10 kwietnia 1957.

Czajko, Edward. 1963. "Rys historyczny Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego w Polsce." Kalendarz Chrześcijanina: 41-56.

Czajko, Edward. 1972. "Brat Teodor Maksymowicz." Chrześcijanin 8: 24.

Czajko, Edward. 1973. "Synody Kościoła." Kalendarz Chrześcijanina: 37-46.

Czajko, Edward. 1990. "Kościół Zielonoświątkowy." Chrześcijanin 1: 14.

Czajko, Edward. 2003. Tak oto biegnę. Warszawa: Instytut Barratta.

"Dziesięciolecie." 1957. Chrześcijanin 1-2: 4.

Kamiński, Marek. 2012. Kościół Zielonoświątkowy w Polsce w latach 1988-2008. Studium historyczno-ustrojowe. Warszawa: Warszawskie Seminarium Teologiczne.

Krakiewicz, Stanisław. 1970. "Przemówienie wstępne." Chrześcijanin 7-8: 18-20.

Mironczuk, Jan. 2006. Polityka państwa wobec Zjednoczonego Kościoła Ewangelicznego w Polsce (1947-1989). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Semper.

"Rozporządzenie Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 27 października 1932 r. - Prawo o stowarzyszeniach." 1932. Dziennik Ustaw poz. 808.

Tomaszewski, Henryk Ryszard. 2009. Zjednoczony Kościół Ewangeliczny w latach 1947-1988. Warszawa: Kompas II.

Waszkiewicz, Sergiusz. 1958. "O jedności ludu Bożego." Chrześcijanin 1-2: 7-10.